De buurtsportcoach voor jongeren van 12 tot 18 jaar

Alien van der Sluis, Bake Dijk

Research output: Chapter in Book/Report/Conference proceedingChapterProfessional

466 Downloads (Pure)

Abstract

3.1 Samenvatting
Het onderzoek naar de lokale opbrengsten van de inzet van buurtsportcoaches, richt zich in deze deelrapportage op buurtsportcoaches met als doelgroep ‘jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar’. De bevindingen in dit deelonderzoek zijn gebaseerd op 46 interviews die zijn afgenomen met deze buurtsportcoaches. 29 van de 46 interviews zijn geanalyseerd totdat er een verzadigingspunt werd bereikt.
Het profiel van de buurtsportcoach
Als gekeken wordt naar de achtergrond van de buurtsportcoaches dan zijn de buurtsportcoaches uit de onderzoeksgroep vrij jong (gemiddeld 33 jaar oud) en zijn mannen in de meerderheid (zeven op de tien). Tevens heeft het grootste gedeelte van deze buurtsportcoaches een hbo opleiding, meestal in de richting van sport (CIOS, ALO, Sportkunde).
Organisatie van het werk
Voor de meeste buurtsportcoaches is de gemeente de werkgever, gevolgd door een welzijn- of gezondheidsorganisatie. Het grootste gedeelte van de buurtsportcoaches heeft een vaste aanstelling of een tijdelijk contract (beiden bijna de helft van de respondenten). Een relatief groot gedeelte van de buurtsportcoaches (vier op de tien) is langer dan vijf jaar werkzaam met de doelgroep jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Tevens geven de meeste buurtsportcoaches aan dat ‘ervaring’ (in het werken met de doelgroep) belangrijk is. Het gaat dan met name om levenservaring of ervaring met het werken met de doelgroep.

De buurtsportcoaches organiseren het werk in samenwerkingsverbanden tussen sportorganisaties, gemeenten, onderwijs en/of (jeugd)zorginstellingen. Dit doen zij op een zeer diverse manier. Zo zijn er buurtsportcoaches die in dienst zijn van de gemeente, maar werken op een middelbare school. En anderzijds zijn er buurtsportcoaches die in wijkteams samenwerken met maatschappelijk werkers en jeugdhulpverleners.

De doelen van de buurtsportcoaches worden vooral op prestatieniveau (bijv. dit jaar moet ik een x aantal deelnemers hebben bereikt met mijn activiteiten) en effectniveau (bijv. een x percentage van de deelnemers aan mijn activiteiten sport op een duurzame manier (doorgestroomd naar een sportclub bijv.) geformuleerd (beiden ongeveer zes op de tien). In het realiseren van deze doelstellingen wordt sport met name ingezet als doel én als middel, dit is volgens het grootste gedeelte van de ondervraagde buurtsportcoaches het geval. Ten slotte geven de buurtsportcoaches ook aan dat de doelen op het effectniveau lastig hard gemaakt kunnen worden. Zij zien dat sport en bewegen heel belangrijk is voor jongeren, maar dat het heel lastig is om hard te maken wat het directe effect is van de aanpak en activiteiten die zij hanteren.
Hoewel de meeste buurtsportcoaches worden aangestuurd vanuit het team waarin zij werken, ervaart acht op de tien buurtsportcoaches veel vrijheid om zelf te bepalen wat hun taken zijn en hoe zij die uitvoeren. De meeste buurtsportcoaches vinden die vrijheid erg prettig. Tegelijkertijd is het voor bijna alle buurtsportcoaches duidelijk welke taken hij/zij dient uit te voeren. De doelen van de buurtsportcoaches worden meestal op hoofdlijnen vastgesteld en binnen die kaders weet de buurtsportcoaches goed zijn eigen taken vorm te geven.
Aanpak
De buurtsportcoaches hanteren veelal dezelfde aanpak in het bereiken van de jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Door een actieve benadering van organisaties in de wijk (de vindplaatsen: scholen, sportverenigingen en wijkorganisaties) trachten zij in contact te komen met de jongeren. Als zij in contact staan met de jongeren wordt geprobeerd vertrouwen te creëren om vervolgens vraaggericht activiteiten aan te kunnen bieden.
De aanpakken van de buurtsportcoaches komen meestal tot stand door uit te proberen wat het beste werkt in een bepaalde context en daar goed op te reflecteren met collega’s en/of samenwerkende organisaties uit de wijk. De buurtsportcoaches gebruiken niet altijd een theoretische onderbouwing voor de aanpak.
Resultaten
De verandering bij de jongeren tussen de 12 en 18 jaar komt tot stand doordat de buurtsportcoaches de jongeren weten te bereiken. De activiteiten die zij ondernemen met de doelgroep zijn zeer divers. Van wekelijks de buurt schoonmaken, tot voetballen of kickboksen. Vaak worden deze activiteiten in de buurt in samenwerking met het onderwijs en sportverenigingen aangeboden. Deze activiteiten leiden tot output op het gebied van bijvoorbeeld ‘de gezonde school’, wat een randvoorwaarde is voor het uiteindelijk verbeteren van de gezondheid van de jongeren of ‘een betere samenwerking tussen scholen’, wat uiteindelijk moet leiden tot een hogere sportparticipatie. Het belangrijkste resultaat vinden de buurtsportcoaches dat zij een band op kunnen bouwen met de jongeren en dat de jongeren plezier beleven aan het deelnemen aan de activiteiten.
Outcome
Op het niveau van outcome geven de buurtsportcoaches resultaten aan zoals ‘gevoel van veiligheid’, ‘vertrouwen’ en ‘trots’. Daarnaast geven de buurtsportcoaches ook aan dat zij deelnemers aan het sporten hebben gekregen of lid van een sportvereniging zijn geworden. Rode draad is volgens de buurtsportcoaches dat het voor hen lastig is om de resultaten heel expliciet te maken, omdat het soms om hele kleine dingen gaat die veranderen bij de jongeren. Deze verandering is soms heel klein, maar vaak ook lastig om direct toe te schrijven aan de activiteiten van de buurtsportcoach alleen.
Belemmerende en bevorderende factoren
De rol van de buurtsportcoach als verbinder in de wijk is zowel een bevorderende als een belemmerende factor voor het werken met de jongeren van 12 tot 18 jaar. De buurtsportcoaches vinden dat zij als spin in het web een grote waarde in de wijk vervullen, maar tegelijkertijd brengt deze rol met zich mee dat zij het gevoel hebben overvraagd te worden en daardoor moeite hebben om de balans tussen kwaliteit en kwantiteit van de activiteiten te houden.
Kennis over de (cultuur) van de doelgroep en goede communicatie worden tevens als bevorderende factoren beschouwd voor het werken met jongeren van 12 tot 18 jaar. Daar staat tegenover dat de buurtsportcoaches ruimte zien voor het vergroten van hun kennis middels scholing. Een groot gedeelte van de buurtsportcoaches wenst de kennis te vergroten en te werken aan hun vaardigheden.
Monitoring en evaluatie
Zeven op de tien buurtsportcoaches registreren met name de aantallen activiteiten en zes op de tien registreert de deelnemers aantallen. Tegelijkertijd geven veel buurtsportcoaches aan dat het lastig is om het effect van hun aanpak en activiteiten inzichtelijk en meetbaar te maken. De resultaten van de activiteiten zijn niet altijd even goed ‘hard’ te maken want de uitkomsten van de activiteiten bestaan vaak uit een ervaren gevoel van veiligheid, vertrouwen en trots.
Vanuit de registratie en evaluatie worden de succesvolle aanpakken op verschillende wijzen gedocumenteerd en vastgelegd door de buurtsportcoaches.
Original languageDutch
Title of host publicationEvaluatieonderzoek Buurtsportcoaches
Subtitle of host publicationde brede impuls combinatiefuncties als werkend proces
PublisherMulier Instituut
Publication statusPublished - 14 Nov 2017

Cite this