Wad Wier - Lokale teelt en toepassingen van zeewier in de Wadden

Project Wad Wier wil een pilot uitvoeren van onshore aquacultuur teelt en verwerking van de zeewiersoort Ulva spp. (verder Ulva), in Nederland bekend als zeesla.
Het doel van deze pilot is een economisch en ecologisch haalbaar prototype van onshore aquacultuur van Ulva te ontwikkelen en Ulva oogst te verwerken tot hoogwaardige producten zoals bioplastics, veevoeding, voedingsproducten en cosmeticaproducten. Daarnaast is het doel om te achterhalen welke invloed de kweek van het wier heeft op de waarden van het water en indirect op de natuurwaarden in de Waddenzee. Er zal op twee locaties worden geteeld:
1) In kleine bassins in de Eemshaven waar Ulva groei, productie, samenstelling en waterkwaliteit metingen worden gedaan.
2) In een groot bassin, in de Eemshaven, waar het zeewier wordt gekweekt (ook met Waddenzeewater) wat wordt gebruikt om verschillende toepassingen mee te test

Volgens onderzoek van de WUR kan duurzame zeewierteelt bijdragen aan het voorzien van de groeiende wereldbevolking - in 2050 ongeveer 9 miljard mensen - van voedsel, met slechts een beperkt gebruik van het van het totale zeeoppervlak1. Met een toename van de bevolking en welvaart, wordt de vraag naar zuivel en vlees en andere food steeds groter. Zeewier heeft veel gezonde voedingsstoffen (voor mens en dier), waar bij de kweek geen beroep wordt gedaan op schaars landbouwgrond. Zeewier heeft alles in zich om uit te groeien tot een teelt groter dan die van de huidige top-3 gewassen (rijst, maïs, en tarwe). Daarnaast biedt zeewier ook mogelijkheden als grondstof voor circulaire toepassingen. Bijvoorbeeld voor het gebruik van biobased producten. Nu het steeds zichtbaarder wordt hoe afhankelijk we zijn van grondstoffen die van ver komen en welke gevolgen het heeft wanneer deze grondstoffen niet of nauwelijks te verkrijgen zijn, worden lokale hernieuwbare grondstoffen steeds noodzakelijker. Tot op heden is de productie van zeewier in Nederland nog zeer beperkt en wordt het overgrote deel geïmporteerd. Hier ligt dus een grote kans voor het Noorden.

Om deze kans te benutten is het van eminent belang om te weten hoe zeewier lokaal, grootschalig en zo duurzaam mogelijk, geteeld kan worden. Welke teeltcondities zorgen voor een optimale groei? Wat is het perspectief voor de lokale teelt (en regionale economie)? Cruciale vraagstukken om te komen tot een valide business case waar we in dit project antwoord op willen vinden. Daarnaast zorgt teelt voor een meer consistente kwaliteit van het product doordat omstandigheden gedeeltelijk geconditioneerd kunnen worden, iets wat bij wildoogst niet het geval is. Aquacultuur van Ulva is in Nederland vrijwel onbekend. Nationaal en internationaal onderzoek laat zien dat Ulva opbrengsten mogelijk zijn van 10 tot 45 ton droge stof per hectare per jaar. Suikerbiet heeft een opbrengst van ca 19 ton droge stof per jaar2. In vergelijking met de akkerbouw heeft de teelt van zeewier ook nog andere voordelen. Zo is er geen zoetwater nodig, en worden er geen bestrijdingsmiddelen gebruikt. Naast de toepassing als voedsel en veevoeding kent zeewier veel andere toepassingen, denk hierbij aan cosmetica en farmaceutische toepassingen, meststoffen in de landbouw en vergisting tot biobrandstof. In deze pilot worden de optimale omstandigheden voor het kweken van zeewier onderzocht en worden zeewierproducten voor feed, food en non-food (bioplastics en cosmetica) ontwikkeld en toegepast.