Ontwikkeling zeewierproducten op het land

Projecties laten zien dat de wereldbevolking groeit naar 10 miljard mensen in 2050. De vraag naar eiwitrijk voedsel zal daardoor aanzienlijk toenemen. Nog meer dierlijke eiwitten (vlees en zuivel) en eiwitten uit soja zullen leiden tot verdere ontbossing, klimaatverandering, stikstofdepositie en verlies aan biodiversiteit.
Zeewier is één van de grootste eiwitbronnen op aarde. Zeewier groeit in zout water en heeft enkel licht, CO2 en nutriënten nodig en genereert zuurstof. Zeewier is daarmee een duurzame bron voor de productie van eiwitten en biologische grondstoffen, zonder gebruik te maken van zoet water. Om aan de groeiende vraag naar plantaardige eiwitten te voldoen is een groeiend aantal zeewier initiatieven gestart, voornamelijk op open zee. Zeewierteelt op zee kent echter vele uitdagingen in verband met slecht controleerbare omstandigheden. Tegelijkertijd zijn er op de wereld steeds meer plekken die vanwege klimaatverandering te maken krijgen met verzilting van landbouwgrond. Daarom worden er ook initiatieven gestart voor zeewierproductie op land. Daar kunnen condities beter gecontroleerd worden en is er een kleinere kans op vervuiling. Seaweedland ontwikkelt hiervoor een innovatieve tanktechnologie. De cultivatietank tank zal worden geplaatst in een kas en gevuld met grondwater. Door gebruik van de kas en de ledverlichting zal de groeisnelheid toenemen en het groeiseizoen worden verlengd. Daarnaast zal extra koolstofdioxide worden toegevoegd aan het proceswater, wat leidt tot extra groei van het zeewier en verlaging van de pH. Het zeewier heeft daardoor een hoge kwaliteit en zal meer waarde vertegenwoordigen voor ketenpartners.

Economisch perspectief
Eén commerciële cultivatiefaciliteit zal bestaan uit 20 tanks en beslaat circa 1,3 ha ongeveer. Hier kan 270 ton zeewier per jaar worden geproduceerd. De geschatte jaaropbrengst uitverkoop ligt rond de 1,3 miljoen euro. Maar in Sexbierum is ruimte om verder op te schalen. Drie jaar na het einde van het project is de doelstelling om de productiecapaciteit te verdubbelen. Als dat lukt loopt de omzet op tot 2,7 miljoen euro per jaar. De omzet komt ten goede aan mkb’ers in Noord-Nederland.

Duurzame ontwikkeling en maatschappelijk-sociale impact
Noord-Nederland heeft te maken met verzilting van bodems en landbouwgronden. Agrariërs merken dat door de toename van zoutgehalte in het beregeningswater of in de wortelzone. Dat leidt tot schade aan gewassen. Zeewier is een gewas dat zoute condities nodig heeft om te kunnen groeien, is zeer goed geschikt voor humane en dierlijke consumptie en kan daarom bijdragen aan een klimaatbestendig landelijk Noord-Nederland.
Naast bestaande kassen wordt er in het project ook gebruikgemaakt van beschikbare regionale kennis bij de lectoraten Transitie Bioeconomie (Hanzehogeschool Groningen) en Eiwittransitie (Hogeschool Van Hall Larenstein). De betrokken kennisinstellingen hebben kennis van eiwitten-extractie uit zeewier en toepassing van zeewier in producten voor humane consumptie.
Kennis en ervaringen uit dit project worden gedeeld met de onderwijsafdelingen van de kennisinstellingen door het aanbieden van stageplaatsen en -begeleiding. Daarnaast wordt er samen met de onderwijsinstellingen gewerkt aan invulling van het onderwijscurriculum (door een werk-leeromgeving te creëren voor leerlingen en docenten), zodat onderwijsvernieuwing (aanpassingen, verbetering en/of uitbreiding van het onderwijsaanbod) kan ontstaan. Seaweedland is daarnaast lid van het kennisnetwerk Vereniging Circulair Fryslân waar op regelmatige basis kennis uitgewisseld kan en zal worden. Naast de productie van zeewier bespaart het proces zoet water (tot 1 miljoen m3) en tot 256.000 ton CO2 per jaar ten opzichte van dierlijke eiwitten.